ارگونومی تجهیزات ایمنی یکی از شروطی است که در استفاده از این وسایل باید رعایت شود. بسیاری از محیط های کاری وجود دارند که باید در آن ها برای حفظ ایمنی شخصی، از وسایل و تجهیزات ایمنی حین کار استفاده کرد. دستورالعمل های آیین نامه ی HSE کارفرما را ملزم می دارد تا برای تهیه و تأمین وسایل ایمنی کارکنان، ارگونومی تجهیزات ایمنی را به طور حتم مد نظر قرار دهد. در خصوص هات تپ که موضوع اصلی مورد بحث در این سایت است باید بگوییم که رعایت کردن مسأله ی ارگونومی تجهیزات ایمنی، باید هم در محل عملیات هات تپ و هم در فاز عملیاتی رعایت شود.
ارگونومی چیست؟
ارگونومی در واقع از تلفیق دو واژه یونانی تشکیل شده است. “ERGON” به معنی کار و “NOMOI” به معنی قوانین طبیعی. ارگونومی به معنی دانش شناخت کار و ایجاد ارتباط با آن کار است. ارگونومی دانشی است که موجب بهبود شرایط کار می شود. علم ارگونومی با توجه به خصوصیات و آناتومی انسان شرایط محیط کاری را برای کارگران، کارمندان و غیره مطلوب خواهد ساخت. علم تلفیق کار و شرایط کار و ویژگی های انسان را ارگونومی می نامند. ارگونومی می تواند در همه جا وجود داشته باشد. در واقع مسأله فقدان یا حضور ارگونومی در محیط های کاری نیست بلکه مسئله حضور ارگونومی بد یا خوب در محیط های کاری است. تصور کنید یک نمونه لباس ایمنی را برای جلوگیری از آسیب در حین کار پوشیده اید، اگر این لباس بیش از اندازه تنگ باشد و یا خیلی شل و گشاد باشد، نشان دهنده ی حضور ارگونومی بد در محیط کاری شماست. ارگونومی نامناسب در این وضعیت می تواند به راحتی در کار شما خلل ایجاد کند و چه بسا خود موجب آسیب و خطر شود. در واقع استفاده از تجهیزات با ارگونومی نامناسب می تواند ریسکی در جهت بروز حادثه باشد.
ارگونومی تجهیزات ایمنی به این معنی است که شما با استفاده از تجهیزات ایمنی، محافظت لازم از خود را به عمل آورید بدون اینکه در نوع کار و عملکرد شما خللی ایجاد شود.
ارگونومی تجهیزات ایمنی در یک جمله ی ساده، راحتی فیزیکی وسایل ایمنی تعریف می شود.
اگر یک وسیله ی حفاظت فردی، سنگین، شل، تنگ، دست و پاگیر و اذیت کننده باشد، احتمالاً توسط کارگر مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. در ضمن ارگونومی تجهیزات ایمنی باید این اجازه را به تعداد زیادی از کارگران بدهد که از انواع مختلف سایز و مدل های آن بتواند استفاده کند در غیر این صورت تطبیق لازم در استفاده از این تجهیزات ضعیف خواهد بود.
حتی زمانی که چندین تجهیز ایمنی به صورت توأمان مورد استفاده قرار می گیرند، ارتباط و برهم کنش آن ها با یکدیگر باید مورد توجه قرار گیرد. باید برای تطبیق تمامی وسایل ایمنی در محل کار باید نهایت کوشش به عمل آید تا ارگونومی تجهیزات ایمنی مطابق با استاندارد انجام شود.
مزیت ارگونومی تجهیزات ایمنی در محیط کاری
ارگونومی خوب در محیط کاری سبب افزایش ایمنی افراد در حین کار می شود. زمانی که یک عملیات بدون هیچ گونه مشکل ایمنی پایان یابد، بدیهی است که هزینه ها کم تر شده و سود بیشتر در محیط کار جریان خواهد یافت. افزایش بهره وری از وسایل و تجهیزات و همچنین نیروی کار نیز یکی دیگر از مزیت هایی است که با ارگونومی تجهیزات ایمنی مناسب به وجود خواهد آمد.
زمانی که ارگونومی تجهیزات ایمنی مناسب باشد کارگران میلی بیش تری به استفاده از این تجهیزات خواهند داشت و بنابراین فرهنگ ایمنی و استفاده از تجهیزات آن در محیط کاری، افزایش خواهد یافت.
در صورتی که ارگونومی این تجهیزات مطابق با استاندارد باشد دقت کاربر نیز در حین استفاده از آن ها افزایش خواهد یافت و بنابراین وظایف او به نحو احسن انجام خواهد شد.
ارگونومی تجهیزات ایمنی در هات تپ
هات تپ پروژه ای است که بر روی خطوط لوله اجرا می شود. این پروژه با ساخت اتصالات در کارگاه کلید می خورد و پس از آن به مناطق عملیاتی پالایشگاهی، نیروگاهی یا واحد های پتروشیمی ختم می شود. تمامی مراحل عملیات هات تپ نیاز به استفاده از تجهیزات ایمنی خواهد داشت. در محل کارگاه هات تپ عملیاتی هم چون جوشکاری، فرزکاری، سنگ زنی و برشکاری انجام می شود که هر کدام از این موارد نیاز به محافظت از چشم، گوش، دستگاه تنفس، پوست و غیره دارند. در فاز اصلی عملیات هات تپ نیز آلاینده های صوتی و تنفسی نیازمند استفاده از تجهیزات ایمنی هستند. ضمناً ریسک انفجار و آتش سوزی نیز در این مناطق بسیار بالا است. ارتفاع کار نیز در برخی موارد که خطوط لوله در ارتفاع قرار دارند، نیاز به رعایت نکات و استفاده از تجهیزات ایمنی خواهد داشت. برای مثال هات تپ مرتفع، نیاز به استفاده از تجهیزات ضد سقوط دارد. شرایط کاری هات تپ به خودی خود سخت است و در این بین اگر تجهیزات ایمنی نیز دارای ارگونومی مناسب نباشند به جای مستقر کردن شرایط ایمنی، اجرای کار را دشوار خواهند کرد. بنابراین استفاده از ارگونومی تجهیزات ایمنی درخور و مناسب می تواند به بهره وری در عملیات هات تپ و اجرای صحیح تمامی وظایف بیانجامد.