ارگونومی تجهیزات ایمنی در هات تپ

ارگونومی تجهیزات ایمنی یکی از شروطی است که در استفاده از این وسایل باید رعایت شود. بسیاری از محیط های کاری وجود دارند که باید در آن ها برای حفظ ایمنی شخصی، از وسایل و تجهیزات ایمنی حین کار استفاده کرد. دستورالعمل های آیین نامه ی HSE کارفرما را ملزم می دارد تا برای تهیه و تأمین وسایل ایمنی کارکنان، ارگونومی تجهیزات ایمنی را به طور حتم مد نظر قرار دهد. در خصوص هات تپ که موضوع اصلی مورد بحث در این سایت است باید بگوییم که رعایت کردن مسأله ی ارگونومی تجهیزات ایمنی، باید هم در محل عملیات هات تپ و هم در فاز عملیاتی رعایت شود.

ارگونومی تجهیزات ایمنی ارگونومی تجهیزات ایمنی ارگونومی تجهیزات ایمنی در هات تپ IMG 2775
ارگونومی تجهیزات ایمنی

ارگونومی چیست؟

ارگونومی در واقع از تلفیق دو واژه یونانی تشکیل شده است. “ERGON” به معنی کار و “NOMOI” به معنی قوانین طبیعی. ارگونومی به معنی دانش شناخت کار و ایجاد ارتباط با آن کار است. ارگونومی دانشی است که موجب بهبود شرایط کار می شود. علم ارگونومی با توجه به خصوصیات و آناتومی انسان شرایط محیط کاری را برای کارگران، کارمندان و غیره مطلوب خواهد ساخت. علم تلفیق کار و شرایط کار و ویژگی های انسان را ارگونومی می نامند. ارگونومی می تواند در همه جا وجود داشته باشد. در واقع مسأله فقدان یا حضور ارگونومی در محیط های کاری نیست بلکه مسئله حضور ارگونومی بد یا خوب در محیط های کاری است. تصور کنید یک نمونه لباس ایمنی را برای جلوگیری از آسیب در حین کار پوشیده اید، اگر این لباس بیش از اندازه تنگ باشد و یا خیلی شل و گشاد باشد، نشان دهنده ی حضور ارگونومی بد در محیط کاری شماست. ارگونومی نامناسب در این وضعیت می تواند به راحتی در کار شما خلل ایجاد کند و چه بسا خود موجب آسیب و خطر شود. در واقع استفاده از تجهیزات با ارگونومی نامناسب می تواند ریسکی در جهت بروز حادثه باشد.

ارگونومی تجهیزات ایمنی به این معنی است که شما با استفاده از تجهیزات ایمنی، محافظت لازم از خود را به عمل آورید بدون اینکه در نوع کار و عملکرد شما خللی ایجاد شود.

ارگونومی تجهیزات ایمنی در یک جمله ی ساده، راحتی فیزیکی وسایل ایمنی تعریف می شود.

اگر یک وسیله ی حفاظت فردی، سنگین، شل، تنگ، دست و پاگیر و اذیت کننده باشد، احتمالاً توسط کارگر مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. در ضمن ارگونومی تجهیزات ایمنی باید این اجازه را به تعداد زیادی از کارگران بدهد که از انواع مختلف سایز و مدل های آن بتواند استفاده کند در غیر این صورت تطبیق لازم در استفاده از این تجهیزات ضعیف خواهد بود.

حتی زمانی که چندین تجهیز ایمنی به صورت توأمان مورد استفاده قرار می گیرند، ارتباط و برهم کنش آن ها با یکدیگر باید مورد توجه قرار گیرد. باید برای تطبیق تمامی وسایل ایمنی در محل کار باید نهایت کوشش به عمل آید تا ارگونومی تجهیزات ایمنی مطابق با استاندارد انجام شود.

مزیت ارگونومی تجهیزات ایمنی در محیط کاری

ارگونومی خوب در محیط کاری سبب افزایش ایمنی افراد در حین کار می شود. زمانی که یک عملیات بدون هیچ گونه مشکل ایمنی پایان یابد، بدیهی است که هزینه ها کم تر شده و سود بیشتر در محیط کار جریان خواهد یافت. افزایش بهره وری از وسایل و تجهیزات و همچنین نیروی کار نیز یکی دیگر از مزیت هایی است که با ارگونومی تجهیزات ایمنی مناسب به وجود خواهد آمد.

زمانی که ارگونومی تجهیزات ایمنی مناسب باشد کارگران میلی بیش تری به استفاده از این تجهیزات خواهند داشت و بنابراین فرهنگ ایمنی و استفاده از تجهیزات آن در محیط کاری، افزایش خواهد یافت.

در صورتی که ارگونومی این تجهیزات مطابق با استاندارد باشد دقت کاربر نیز در حین استفاده از آن ها افزایش خواهد یافت و بنابراین وظایف او به نحو احسن انجام خواهد شد.

ارگونومی تجهیزات ایمنی در هات تپ

هات تپ پروژه ای است که بر روی خطوط لوله اجرا می شود. این پروژه با ساخت اتصالات در کارگاه کلید می خورد و پس از آن به مناطق عملیاتی پالایشگاهی، نیروگاهی یا واحد های پتروشیمی ختم می شود. تمامی مراحل عملیات هات تپ نیاز به استفاده از تجهیزات ایمنی خواهد داشت. در محل کارگاه هات تپ عملیاتی هم چون جوشکاری، فرزکاری، سنگ زنی و برشکاری انجام می شود که هر کدام از این موارد نیاز به محافظت از چشم، گوش، دستگاه تنفس، پوست و غیره دارند. در فاز اصلی عملیات هات تپ نیز آلاینده های صوتی و تنفسی نیازمند استفاده از تجهیزات ایمنی هستند. ضمناً ریسک انفجار و آتش سوزی نیز در این مناطق بسیار بالا است. ارتفاع کار نیز در برخی موارد که خطوط لوله در ارتفاع قرار دارند، نیاز به رعایت نکات و استفاده از تجهیزات ایمنی خواهد داشت. برای مثال هات تپ مرتفع، نیاز به استفاده از تجهیزات ضد سقوط دارد. شرایط کاری هات تپ به خودی خود سخت است و در این بین اگر تجهیزات ایمنی نیز دارای ارگونومی مناسب نباشند به جای مستقر کردن شرایط ایمنی، اجرای کار را دشوار خواهند کرد. بنابراین استفاده از ارگونومی تجهیزات ایمنی درخور و مناسب می تواند به بهره وری در عملیات هات تپ و اجرای صحیح تمامی وظایف بیانجامد.

حفاظت از سقوط در هات تپ

حفاظت از سقوط یکی از مهم ترین دستورالعمل های ایمنی است که باید محیط عملیاتی مرتفع مورد توجه قرار گیرد. عملیات هات تپ نیز ممکن است در برخی فازهای عملیاتی در ارتفاع انجام شود. محیط پالایشگاه ها و مجتمع های پتروشیمی دارای خطوط لوله ی بسیاری که موقعیت این خطوط لوله می تواند تعیین کننده ی ارتفاع و عمق عملیات از سطح زمین شود. برخی از این خطوط لوله ممکن است در ارتفاع منتقل شده باشند که عملیات اجرایی بر روی این خطوط لوله دربرگیرندۀ دستورالعمل های ایمنی حفاظت از سقوط خواهد بود.

حفاظت از سقوط حفاظت از سقوط حفاظت از سقوط در هات تپ IMG 1468 compressor
حفاظت از سقوط

هات تپ در ارتفاع

ممکن است عملیات هات تپ بر روی خطوط لوله ای انجام شود که در ارتفاع هستند. بنابراین برای دسترسی به لوله باید از تجهیزات عملیاتی و همچنین تجهیزات ایمنی مخصوص حفاظت از سقوط استفاده کرد. برای کار در ارتفاع باید تجهیزاتی را به منظور عبور و مرور افراد تدارک دید. همچنین تأمین تجهیزاتی که مانع از سقوط افراد می شود. این تجهیزات و دستورالعمل های استفاده از آن ها را در ادامه توصیف خواهیم کرد.

حفاظت از سقوط

بنابر آیین نامه ی کار در ارتفاع وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، هر عملیاتی که در ارتفاع 2/1 متری از سطح زمین اجرا شود، شامل اجرای دستورالعمل های حفاظت از سقوط می باشد. بنابراین اجرای هرگونه عملیات که بر روی داربست، جرثقیل، نردبان، سقف، بالابر یا تراس صورت گیرد نیازمند استفاده از تجهیزات حفاظت از سقوط خواهد بود.

استفاده از دستورالعمل ها و تجهیزات حفاظت از سقوط به منظور جلوگیری از سقوط کارکنان و وارد آمدن آسیب و صدمه به آنان است.

انواع سیستم های حفاظت از سقوط

در این قسمت به معرفی انواع سیستم های حفاظت از سقوط و هدف از استفاده ی آن ها پرداخته ایم.

  • سیستم متوقف کننده ی سقوط فرد: کنترل سقوط و یا توقف آن
  • سیستم پیشگیری کننده از سقوط: جلوگیری از سقوط فردی
  • سیستم حفظ موقعیت: موقعیت یک کارگر و محدودیت سقوط بر روی دوپا
  • نرده ی حفاظتی: پیشگیری از سقوط
  • تور ایمنی: کنترل سقوط
  • طناب هشدار دهنده: هشدار دادن خطر سقوط به کارکنان
  • سیستم محافظ لغزش: حفاظت کارگر از سر خوردن

البته حفاظت از سقوط جدا از مسائل و اقدامات ایمنی نیازمند استقرار یکسری مسائل فنی نیز می باشد که بسته به عملیات مختلف، متفاوت است.

دیگر روش های حفاظت از سقوط در هات تپ

در هات تپ به منظور عبور مرور کارکنان و اپراتورها در ارتفاع از سکوهای ایمنی استفاده می شوند که دارای نرده ی ححفاظتی نیز هستند. این سکوها معمولاً تخته الوارهایی هستند که در دو یا سه منطقه تکیه گاه می گزینند. تعدد در تعداد مناطق تکیه دهی این الوارها به این منظور است که از شکم دهی و یا شکستن این الوارها ممانعت به عمل آید. همچنین تمامی منافذ و روزنه های موجود بر روی این الوارها پوشیده می شود تا خطری موجه کارکنان در عبور و مرور نشود.

در مواقعی که در اطراف مطقه ی عملیاتی چاله یا شکاف وجود داشته باشد، از حصارها یا موانع استفاده می شود تا از دلیلی باشد بر محافظت از سقوط افراد به داخل شکاف یا چاله.

معیارهای انتخاب تجهیزات حفاظت از سقوط

تجهیزات حفاظت از سقوط باید طوری انتخاب شوند که اختلالی در وظایف کارگران ایجاد نکنند و خود عاملی برای سقوط افراد نباشند. این تجهیزات باید مقرون به صرفه باشند و از کارگر در برابر سقوط محافظت کنند.

خطراتی که موجب سقوط افراد می شوند باید شناسایی شوند و حتی الامکان باید در جهت حذف این خطرات کوشید.

تعیین سیستم حفاظت از سقوط

ارزیابی خطر می تواند در تعیین تجهیزات و سیستم حفاظت از سقوط ، یاری رسان باشد. برای ارزیابی خطر باید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:

  • ارتفاع کار یا ارتفاع محل عبور و مرور کارگران را از سطح زمین مورد ارزیابی قرار داد.
  • تعیین کرد که چه تعداد از کارگران در خطر سقوط قرار دارند.
  • کدام مشاغل و وظایف در محل مورد نظر درخطر سقوط قرار دارند.
  • مسیر حرکت کارکنان برای اجرای وظایف افقی است یا عمودی و یا هر دو مسیر.
  • آیا می توان قلاب (تکیه گاه) را در محل عملیات نصب کرد.
  • علاوه بر سقوط خطرات دیگری همچون عبور جریان برق کارکنان را تهدید می کند یا خیر.
  • در صورتی که کارگر سقوط کند و توسط سیستم توقف سقوط آویزان باشد چگونه می توان او را نجات داد؟

هر سیستم ایده آل حفاظت از سقوط شامل مواردی همچون، تکیه گاه، متصل کننده و یه حمایل بند تمام بدن خواهد بود. دیگر وسایلی که مانع از سقوط فرد می شوند شامل تسمه، وسیله ی کاهش سرعت و یک طناب نجات هستند.

تکیه گاه: تکیه گاه یک نقطه ی امن برای اتصال طناب نجات، تسمه ها یا کاهش دهنده های سرعت است. این تکیه گاه باید توانایی تحمل 5000 پوند نیرو را داشته باشد.

متصل کننده: این وسیله تکیه گاه، کاهش دهنده ی سرعت و تسمه را به هم متصل می کند تا این تجهیزات را در اتصال با یکدیگر کاربردی و قابل استفاده برای محافظت از سقوط سازد. متصل کننده شامل حلقه ی D شکل، گیره ی قلاب و قلاب قفل شونده است.

تسمه: یک ریسمان قابل انعطاف است که در هر سمت خود یک گیره ی قلاب دارد. یکی از این گیره ها به حمایل بند و دیگری به تکیه گاه یا طناب نجات وصل می شود.

کم کننده ی سرعت: این تجهیزات، تأثیر سقوط را از سمت کارگران دور می کنند و شامل تسمه های

شوک گیر، طناب های نجات خود جمع شونده و حلقه های اتصال طناب می باشند.

استفاده از تمامی تجهیزات حفاظت از سقوط در طول اجرای عملیات هات تپ مرتفع الزامی است. هات تپ عملیاتی است که به خودی خود دارای ریسک ها و خطرات بسیاری است بنابراین بی توجهی به ارکان ایمنی موجب تشدید خطر خواهد شد.